Het beroep

Het beroep optometrist

De optometrist is de hbo-opgeleide specialist. Optometristen kunnen vroegtijdig oogafwijkingen en oogziekten opsporen. Het beroep kent een titelbescherming, geregeld in artikel 34 van de Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Sinds de wettelijke erkenning van optometrie in 2000 is de optometrist direct toegankelijk voor patiënten. Dit betekent dat de patiënt geen verwijzing nodig heeft van de huisarts om onderzocht te worden door een optometrist.
 
Een optometrist onderzoekt met professionele apparatuur het voorste en achterste oogsegment, de beweeglijkheid van de ogen en alle visuele vermogens op mogelijke afwijkingen. Als de optometrist refractieafwijkingen constateert, dan kan hij of zij adviseren over noodzakelijke optische correctie- of hulpmiddelen, zoals een bril, contactlenzen en Low Vision-hulpmiddelen. Ook kan de optometrist helpen bij het aanmeten daarvan.
 
Als de optometrist oogaandoeningen constateert, kan hij of zij deze in sommige gevallen zelf behandelen. Dan gaat het bijvoorbeeld om het behandelen van droge ogen en asthenope klachten. Als het nodig is verwijst de optometrist de cliënt naar de huisarts, de oogarts of de orthoptist. De optometrist verricht ook onderzoeken op verwijzing van de huisarts of de oogarts. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om vervolgonderzoeken naar oogaandoeningen bij cliënten met chronische ziekten die het risico op oogziekten vergroten. Denk aan diabetes mellitus en familiair glaucoom.
 
In Nederland zijn naar schatting ruim 1100 optometristen werkzaam. Op dit moment is 65% van de optometristen werkzaam in de eerstelijns oogzorg als zelfstandig beroepsbeoefenaar in de optiekbranche en optometriepraktijken. Ook werken er optometristen in de tweedelijns oogzorg binnen oogartsenpraktijken (26%) en in de derde lijn in regionale instellingen voor slechtzienden. Verder zijn optometristen werkzaam buiten de individuele gezondheidszorg, bijvoorbeeld in de optische industrie of in het onderwijs.
 

Beroepsprofiel

In het beroepscompetentieprofiel staan de deskundigheid, verantwoordelijkheden, taken en werkzaamheden van de optometrist uitgebreid beschreven. Het profiel geeft ook inzage in de positie van de optometrist in het werkveld. Het beroepscompetentieprofiel is in 2010 herzien en uitgebracht door de OVN.
De optometrische zorgbeschrijving geeft meer in detail de verschillende handelingen uit het diagnostische proces weer die binnen het domein van de optometrist vallen.
 

Gedragscode

In de gedragscode voor optometristen staan regels opgesteld waar optometristen zich - bij de uitoefening van hun beroep - aan dienen te houden. Uitgangspunt van de gedragscode is dat de optometrist een onafhankelijke professionele hulpverlener binnen de gezondheidszorg is. De gedragscode geeft de optometrist praktische handreikingen om beslissingen te nemen en om rekening te houden met de rechten en de wensen van de cliënt. OVN-leden en optometristen ingeschreven in het Kwaliteitsregister Paramedici hebben allen de gedragscode onderschreven.