Wat is refractiechirurgie?

Refractiechirurgie is een medische specialisatie van de oogarts. De oogarts voert een operatieve ingreep uit waarbij de ogen gecorrigeerd worden met als doel de afhankelijkheid van hulpmiddelen om te kunnen zien te minimaliseren of op te heffen. Hieronder worden de verschillende behandelmethoden uitgelegd. Optometristen spelen een rol in het vooronderzoek dat vooraf gaat aan een behandeling en ook voor de nacontroles worden vaak optometristen ingezet.

Lasik

Deze geavanceerde lasertechniek is afkomstig uit de Verenigde Staten en heeft wereldwijd al miljoenen mensen met succes weten te behandelen.

Het oog wordt vooraf verdoofd met oogdruppels, waarna het gezicht deels wordt afgedekt met een steriele doek. Het oog wordt opengehouden met een ooglidklemmetje, zodat u niet kunt knipperen. Daarna zal de oogchirurg een klein gedeelte van het bovenste laagje van het hoornvlies “losschaven” met behulp van een klein apparaatje dat de microkeratoom heet. Overigens wordt dit snijden steeds meer gedaan door een computergestuurde laser (Femtosecond laser). Het flapje dat ontstaat wordt vervolgens omgeklapt. De onderliggende laag van het hoornvlies die nu vrij is gekomen kan nu met de laser worden behandeld. De laser verdampt het weefsel tijdens de behandeling en zo zorgt de laser ervoor dat het hoornvlies de juiste kromming krijgt. Al na een aantal seconden heeft het oog de juiste sterkte gekregen. Ten slotte zal de oogchirurg het flapje terugklappen en is de behandeling klaar. Deze flap hecht vanzelf weer aan het onderliggende hoornvlies.De behandeling is pijnloos en u kunt meestal snel goed zien. Beide ogen kunnen achter elkaar behandeld worden. Het oog heeft enige tijd nodig om te herstellen. Wrijven in de ogen is daarom tijdens het herstelproces niet toegestaan en u krijgt een beschermbril voor de eerste dagen tijdens het slapen.
 

Intralase/Femtosecond

Een lasikbehandeling bestaat uit 2 delen: ten eerste het maken van een flapje en ten tweede het hoornvlies de juiste kromming meegeven met behulp van de excimer laser. Het flapje kan mechanisch gemaakt worden door een microkeratoom én door middel van een laser, de zogenaamde Femtosecond laser. Met de Femtosecond laser is de flapdikte beter te reguleren dan met de microkeratoom. Het oog wordt vooraf verdoofd met oogdruppels, waarna het gezicht deels wordt afgedekt met een steriele doek. Het oog wordt opengehouden met een ooglidklemmetje, zodat u niet kunt knipperen. Bij de behandeling met de Femtosecond laser wordt er een houder op het oog geplaatst. De laser geeft hierna pulsen in het oog in één van de diepere lagen van het hoornvlies (het stroma). Bij elke puls ontstaat er een microbelletje. Het hele gebied wat uiteindelijk de flap moet vormen krijgt talloze pulsen en dus ook talloze microbelletjes. Hierdoor worden de bovenste lagen losgemaakt van de daaronder liggende lagen. Deze lagen kunnen nu gescheiden worden van elkaar. Na het liften van de flap kan de excimer laser zijn werk doen en het hoornvlies van kromming veranderen. De Femtosecond laser kent meer toepassingen zoals bijvoorbeeld het maken van tunneltjes in het hoornvlies voor het plaatsen van Intacts.

Lasek

Het oog wordt vooraf verdoofd met oogdruppels, waarna het gezicht deels wordt afgedekt met een steriele doek. Het oog wordt opengehouden met een ooglidklemmetje, zodat u niet kunt knipperen.

Daarna zal de oogchirurg (anders dan bij Lasik waarbij een flap gesneden wordt) de buitenste laag van het hoornvlies "losweken" met een alcoholoplossing. Vervolgens wordt deze losliggende laag opzijgeschoven. De laser kan nu het hoornvlies gaan behandelen waarbij het weefsel verdampt wordt en het hoornvlies de juiste kromming krijgt. Al na een aantal seconden heeft het oog de juiste sterkte gekregen. Ten slotte zal de oogchirurg de losgeweekte flap weer terugplaatsten. Het oog wordt tijdelijk voorzien van een beschermende contactlens.

Na de behandeling kan het oog pijnlijk zijn en is het zicht meestal niet direct goed. Beide ogen kunnen achter elkaar behandeld worden. Het oog heeft enige tijd nodig om te herstellen. Wrijven in de ogen is daarom tijdens het herstelproces niet toegestaan en u krijgt een beschermbril voor de eerste dagen tijdens het slapen.

PRK

Het oog wordt vooraf verdoofd met oogdruppels, waarna het gezicht deels wordt afgedekt met een steriele doek. Het oog wordt opengehouden met een ooglidklemmetje, zodat u niet kunt knipperen.

Met behulp van ofwel een roterende polisher ofwel alcohol wordt het buitenste laagje van het hoornvlies, het epitheel verwijderd.
De laser kan nu het hoornvlies gaan behandelen waarbij het weefsel verdampt wordt en het hoornvlies de juiste kromming krijgt. Het verwijderde epitheel wordt niet teruggelegd.
Een speciale contactlens wordt voor enkele dagen als bescherming op het oog aangebracht. Onder deze lens geneest het hoornvliesoppervlak door de aanmaak van nieuw epitheel. Na de behandeling kan het oog pijnlijk zijn en is het zicht meestal niet direct goed. Beide ogen kunnen achter elkaar behandeld worden. Het oog heeft enige tijd nodig om te herstellen. Wrijven in de ogen is daarom tijdens het herstelproces niet toegestaan en u krijgt een beschermbril voor de eerste dagen tijdens het slapen.

Epi-Lasik

Het oog wordt vooraf verdoofd met oogdruppels, waarna het gezicht deels wordt afgedekt met een steriele doek. Het oog wordt opengehouden met een ooglidklemmetje, zodat u niet kunt knipperen.
Met een gecomputeriseerde epikeratoom wordt met uiterste precisie het buitenste laagje van het hoornvlies, het epitheel, opzij geschoven.
De laser kan nu het hoornvlies gaan behandelen waarbij het weefsel verdampt wordt en het hoornvlies de juiste kromming krijgt. Daarna wordt het opzijgeschoven epitheel teruggelegd op het hoornvlies. Het oog wordt tijdelijk voorzien van een contactlens als bescherming. Onder deze lens geneest het hoornvliesoppervlak door de aanmaak van nieuw epitheel.
Na de behandeling kan het oog pijnlijk zijn en is het zicht meestal niet direct goed. Beide ogen kunnen achter elkaar behandeld worden. Het oog heeft enige tijd nodig om te herstellen. Wrijven in de ogen is daarom tijdens het herstelproces niet toegestaan en u krijgt een beschermbril voor de eerste dagen tijdens het slapen.

Wavefronttechniek

Met een bril, contactlenzen of een standaard laserbehandeling worden de lagere ordes van aberraties gecorrigeerd. Dit betreft de sferische sterkte en de cylindrische sterkte. Sinds eind 2000 is een ooglaserbehandeling mogelijk op basis van zogenaamde Wavefront technologie. De verscheidene fabrikanten van lasers hebben deze techniek een eigen gepatenteerde merknaam gegeven. Enkele voorbeelden hiervan zijn Zyoptix, Custom Vue en Wasca.
Bij de Wavefront meting worden óók de hogere ordes van aberraties gemeten en met deze extra informatie kan de oogchirurg een gepersonaliseerd behandelplan maken. Voordelen van deze behandeling omvatten: betere afbeeldingskwaliteit, weefselbesparing, het deels oplossen van nachtblindheid en het kunnen behandelen van grotere pupildiameters.

Artisan/Artiflex implantlens

De Artisan en Artiflex implantlenzen zijn lenzen die in het oog geplaatst worden voor het corrigeren van een hoge oogsterkte. Deze lens blijft permanent in het oog zitten. De artisan lens wordt sinds 1986 toegepast, de Artiflex (de opvouwbare versie) is sinds 2005 op de markt.
Vlak voor de ingreep wordt u onder een roesje gebracht door de anesthesist. De ingreep is daardoor geheel pijnloos Na het steriel schoonmaken van het oog en de oogleden, maakt de oogarts een kleine opening in het oog vlak boven de iris en brengt hierdoor het lensje in het oog. De klipjes worden aan de iris vastgehaakt zodat het lensje precies voor de pupilopening zit. Het sneetje hoeft in de regel niet gehecht te worden. Na ongeveer 15 minuten wordt u wakker en kunt u bijkomen in de recovery ruimte. Wanneer u zich weer fit voelt mag u naar huis. Op het geopereerde oog zit een oogverband. Dat mag de volgende ochtend door u zelf worden verwijderd. Het tweede oog wordt één tot twee weken na het andere oog geopereerd.

Implantable Collamer Lens (ICL)

De ICL is een lens die in het oog geplaatst wordt voor het corrigeren van een hoge oogsterkte of wanneer laseren niet mogelijk is. Deze lens blijft permanent in het oog zitten en wordt geplaatst achter de iris en vóór de natuurlijke ooglens. De natuurlijke ooglens wordt dus niet verwijderd bij deze procedure. Ongeveer één week voor de implantatie van de ICL worden er 2 hele kleine openingen in de iris gemaakt door een laserstraaltje (iridotomie). De iridotomie maakt transport mogelijk van kamerwater van de achterste oogkamer naar de voorste oogkamer. Dit voorkomt drukstijging in het oog.
U moet op de dag van de implantatie 2 uur van te voren aanwezig zijn om de pupillen ruim de tijd te geven maximaal te verwijden na toediening van de pupilverwijdende middelen. Vlak voor de implantatie krijgt u verdovende oogdruppels toegediend. De ingreep is daardoor zo goed als pijnloos Na het steriel schoonmaken van het oog en de oogleden wordt er een ooglidklemmetje geplaatst zodat u niet kunt knipperen tijdens de behandeling. Hierna maakt de oogarts een kleine opening (2.65mm) aan de uiterste periferie van het hoornvlies en brengt hierdoor het lensje in het oog. De lens heeft 4 steunpunten die in een richeltje achter de iris (sulcus) worden geplaatst. Het sneetje hoeft in de regel niet gehecht te worden. Na ongeveer 2 uur krijgt u de eerste controle om te kijken of de oogdruk niet te hoog is. Hierna mag u naar huis. U moet de dag van de behandeling een beschermingsbril dragen. Afhankelijk van de kliniek worden de ogen afzonderlijk behandeld of tegelijkertijd. Ter voorkoming van infectie krijgt u een kuur van antibiotica en ontstekingsremmers voorgeschreven.
De procedure is reversibel door middel van additionele chirurgie.

Bioptics

Dit is een combinatie van lensimplantaat en ooglaserbehandeling. Deze methode past men toe bij personen met zeer hoge (cilinder)sterktes. Zo kan bijvoorbeeld een eventuele restafwijking na lensimplantatie door middel van een Lasek behandeling gecorrigeerd worden.

Conductive Keratoplasty (CK)

De kortdurende CK-behandeling om van de leesbril af te komen, gebruikt radiogolven in plaats van een laser of mes. Hierbij wordt niet gesneden en/of weefsel verwijderd. Het oog wordt vooraf verdoofd met oogdruppels, waarna het gezicht deels wordt afgedekt met een steriele doek. Het oog wordt opengehouden met een ooglidklemmetje, zodat u niet kunt knipperen. Met een klein 'contactpuntje', dat dunner is dan een haar, worden rondom op het hoornvlies enkele radiogolven aangebracht wat een plaatselijke krimpreactie geeft, waardoor het hoornvlies boller wordt. Een boller hoornvlies maakt scherp zien op korte afstand weer mogelijk, ofwel de leesbril is overbodig. De CK-behandeling wordt in de regel slechts op één oog toegepast.

Intacs

Het oog wordt verdoofd. Daarna worden er kleine sneetjes in de middelste laag van het hoornvlies gemaakt. Daarna worden er door deze sneetjes twee tunneltjes in het hoornvlies gecreëerd. In deze twee tunnels worden de Intacs 2 halve ringen geschoven. Daarna worden de openingen van de tunneltjes gedicht en wordt het oog afgeplakt. Het effect van deze behandeling is dat de ringen zorgen voor een andere vorm van het hoornvlies. Zo wordt de brilsterkte gecorrigeerd. Deze methode wordt ook regelmatig toegepast bij mensen met keratoconus (afwijking aan het hoornvlies).

Het voordeel van deze behandeling is dat het niet definitief is en de ringen weer verwijderd kunnen worden. Een nadeel is dat het eindresultaat moeilijk voorspelbaar is.
 

 

Presbyopic Lens Exchange/Refractive Lens Exchange (Prelex/RLE)

Prelex en RLE zijn behandelingen die hetzelfde verlopen als de moderne staaroperatie. Bij een staaroperatie wordt de vertroebelde natuurlijke ooglens die het zicht belemmerd vervangen door een heldere lens. Het specifieke doel van de Prelex en RLE behandeling is mensen nog maar minimaal afhankelijk te maken van een bril en/of contactlenzen. Bij Prelex praten we over het implanteren van een multifocale of accommodatieve lens, bij RLE praten we over een monofocale, multifocale of accommodatieve lens. Indicaties voor dit soort behandelingen zijn: buiten het bereik vallen van bijvoorbeeld laserchirurgie, minder afhankelijk te willen zijn van een leesbril of het hebben van (milde) lensvertroebelingen.

U moet op de dag van de implantatie ruim van te voren aanwezig zijn om de pupillen de tijd te geven maximaal te verwijden na toediening van de pupilverwijdende middelen. Het oog wordt vooraf verdoofd met oogdruppels waarna het gezicht deels wordt afgedekt met een steriele doek. Na het steriel schoonmaken van het oog en de oogleden wordt een ooglidklemmetje geplaatst zodat u niet kunt knipperen tijdens de behandeling. Hierna maakt de oogarts een minimale opening aan de uiterste periferie van het hoornvlies. Uw eigen ooglens is omhuld door een zakje, de oogarts opent het zakje en verwijderd met een soort stofzuigertje uw eigen ooglens. Wat overblijft is dus een leeg zakje met aan de voorkant een ronde opening. Het opgerolde lensje met de voor u juiste sterkte wordt in het oog gebracht door de micro-incisie, ontvouwt in het oog en wordt daarna in het bestaande zakje geplaatst. De incisie behoeft in de regel geen hechting. Hierna mag u naar huis. U moet de dag van de behandeling een beschermingsbril dragen. Afhankelijk van de kliniek worden de ogen afzonderlijk behandeld of tegelijkertijd. Ter voorkoming van infectie krijgt u een kuur van antibiotica en ontstekingsremmers voorgeschreven.

Afhankelijk van het type lens dat geplaatst is kan er een gewenningsperiode volgen die bij de ene persoon sneller kan verlopen dan bij de andere. Het waarnemen van kringen rondom lichtbronnen en het gewend raken hieraan zoals het geval is bij de multifocale lenzen kan erg veel tijd vergen.

Intracor

Intracor is een vrij nieuwe behandeltechniek voor presbyope patiënten die goed kunnen zien op afstand. De ideale afstandsrefractie is maximaal S+0.50D tot S+1.00D. Intracor is een behandeling, uitgevoerd met een Femtosecond laser, waarbij de kromming van de cornea verandert en lezen zonder bril mogelijk wordt.
Op de dag zelf krijgt de patiënt verdovende oogdruppels terwijl hij of zij op het laserbed ligt. De ingreep is zo goed als pijnloos. De laserstraal wordt precies gepositioneerd op de cornea door middel van een steriele patiëntinterface en suctiering. Hierna maakt de Femtosecond laser in ongeveer 20 seconden 5 concentrische intrastromale ringen (epitheel en Bowman blijven volledig intact). Hierdoor wordt de vorm van de centrale cornea minimaal veranderd waardoor nabij objecten weer in focus gebracht kunnen worden.

Het zicht is de eerste uren na de behandeling wazig, echter wanneer de door de Femtosecond veroorzaakte gasbelletjes zijn opgelost keert het zicht snel terug. De meeste patiënten zien de dag na de behandeling al een flinke verbetering in hun leesvermogen waarbij het afstandszicht nagenoeg niet verandert. Omdat er geen “sneetjes” gemaakt worden is de kans op infectie nagenoeg nul.