Handreiking voor optometristen tijdens coronacrisis praktijkvoering

Handreiking voor optometristen tijdens coronacrisis praktijkvoering

Het mag duidelijk zijn dat we ons in een zeer uitzonderlijke situatie bevinden. Dat zorgt ervoor dat antwoorden soms niet of niet volledig gegeven kunnen worden. OVN wil duidelijkheid bieden waar mogelijk. Hieronder staan diverse onderwerpen beschreven welke als handreiking dienen in de dagelijkse optometriepraktijk in deze tijd van de coronacrisis. Er worden vragen en antwoorden beschreven.
 

Is de optometrist een cruciaal beroep?

Jazeker! Volgens de Rijksoverheid zijn alle zorgverleners cruciaal, dus ook de optometrist. De optometrist vervult de rol tussen huisarts en oogarts. De optometrist kan laagcomplexe klachten diagnosticeren en behandelen. Wel maakt het RIVM, qua hygiëne en advies over thuisblijven, onderscheid tussen twee groepen zorgprofessionals. Zorgverleners die in het ziekenhuis werken en zorgverleners die niet in een ziekenhuis werken. Je leest het advies op de website van het RIVM.

Heeft de optometrist zorgplicht?

De optometrist valt onder de Wet BIG artikel 34 waardoor je zorgplicht hebt. Dit houdt in dat je gedurende je reguliere openingstijden in de eerstelijn telefonisch bereikbaar bent om vragen te beantwoorden of triage kunt verrichten. Bij de triage handel je zoals in het stroomdiagram is weergegeven. De cliënten die normaliter voor hun periodieke contactlenscontrole komen, kun je nu in de vorm van een telefonische afspraak te woord staan. Wij hebben een aantal handvatten opgesteld hoe het ‘telefonisch consult’ te voeren, waarbij ik uiteraard niet aangeef dat het ter vervanging is van de normale controle met onder andere de spleetlamp. Geef dit ook duidelijk aan aan de cliënt en noteer dit in de status. Buiten de openingstijden geldt overigens de reguliere achterwachtregeling die je al voor het coronavirus getroffen hebt.

Op welke manier kunnen wij onze werkzaamheden binnen de eerstelijns optometriepraktijk blijven uitvoeren?

Op basis van de adviezen en informatie van VWS en het RIVM hebben we onderstaand advies opgesteld. De optometrist beoordeelt zelf telefonisch of online de optometrische hulpvraag. We adviseren dit zowel voor de huidige cliënten als voor nieuwe cliënten.
De optometrist concludeert na de triage dat:
  1. Uitstel mogelijk is. Een goed alternatief is een telefonisch consult.
  2. Uitstel is niet mogelijk in verband met het risico op toename van schade bij het uitblijven van onderzoek.
Het advies voor de optometrist is alle reguliere optometrische zorg uit te stellen om het risico op verspreiding van het coronavirus te verkleinen. Als er risico is op toename van schade wanneer onderzoek uitblijft, adviseer de cliënt naar de huisarts te gaan met een begeleidende brief.  De huisarts kan besluiten door te verwijzen naar de oogarts. De meeste ziekenhuizen laten alleen acute en semi-acute zorg toe en stellen alle electieve oogheelkundige zorg uit.
 
Indien de huisarts je vraagt een patiënt met oogheelkundige klachten face-to-face te onderzoeken, geef de huisarts aan dat je de patiënt op zal roepen zodra dit bij wijziging in overheidsbeleid verantwoord is. Bij mogelijke spoed kun je de huisarts helpen door hem te wijzen op het document normtijden acute oogheelkunde.

Algemeen: onderhoud telefonisch/email contact met je cliëntenbestand voor het professioneel volgen van de klachten of periodieke (contactlens)controle. Leg de contacten vast in het dossier van de (nieuwe) cliënt.

Is het dragen van contactlenzen veilig in relatie tot het krijgen van het coronavirus?

Door een Amerikaanse oogarts werd gezegd dat bij het dragen van contactlenzen een verhoogd risico zou zijn om het coronavirus te krijgen, ook is dit recent in de Volkskrant vermeld. Het was niet duidelijk waarop hij deze bewering staafde. Lyndon Jones, Philip Morgan en Jason Nichols hebben aangegeven dat deze informatie onjuist is. Zij adviseren de reguliere hygiëne- en leefregels te hanteren bij het dragen van contactlenzen waardoor het risico op de overdracht van het virus van de handen naar het oog beperkt wordt.

Moeten we als praktijk voor onbepaalde tijd dicht gaan?

Het is nog steeds toegestaan de praktijk open te houden, daar is door de overheid geen sluiting voor opgelegd. Indien door de werkgever besloten wordt de praktijk te sluiten, dient de optometrist te zorgen voor achterwacht. De OVN adviseert haar leden wel de telefonische bereikbaarheid te handhaven.
Als jouw praktijk binnen een risicogebied valt of het coronavirus in jouw praktijk is vastgesteld, dan treedt er een GGD-protocol in werking. De GGD bepaalt in dat geval welke maatregelen er getroffen moeten worden. Het sluiten van de praktijk kan dan een mogelijke maatregel zijn.

Onze praktijk heeft aangepaste openingstijden, hoe doe ik dat met mijn bereikbaarheid?

Mogelijk wordt er in jouw regio gevraagd om de openingstijden aan te passen. Als optometrist ben je wettelijk verplicht een waarneemregeling te treffen bij afwezigheid. De OVN adviseert je te zorgen dat je als praktijk telefonisch bereikbaar blijft zodat je vragen kunt beantwoorden en in geval van mogelijke oogklachten naar de huisarts kunt verwijzen of een afweging maakt zelf te kijken.

Hoe kan ik in ZorgDomein de toegangstijd aanpassen?

Als je bepaalde zorg tijdelijk niet aan gaat bieden, kun je de toegangstijd in ZorgDomein aanpassen waardoor het voor verwijzers zichtbaar is dat er op korte termijn geen behandeling kan worden aangeboden. Eventueel kun je ook nog informatie in het product (in het traject) opnemen zodat het voor de verwijzer duidelijk is dat de aangepaste toegangstijd gerelateerd is aan de maatregelen rondom Corona. Een instructie is hier te vinden.

Waarom volgt OVN de richtlijnen van het RIVM en neemt OVN geen eigen standpunt in?

OVN volgt de adviezen van het RIVM, VWS en de GGD omdat zij de gehele situatie rond het virus in Nederland kennen. Het is belangrijk om in deze tijden één beleid en één advies te volgen.

Wat moet ik doen als cliënten vragen hebben over het coronavirus?

Vertel hen wat je aan maatregelen treft in deze periode. Voor informatie over het coronavirus verwijs hen naar www.thuisarts.nl of naar www.coronacentrum.nl.

Vragen?
Indien je vragen hebt met betrekking tot het coronavirus binnen de dagelijkse praktijk, stel je vraag aan de OVN via: info@optometrie.nl met als onderwerp corona. 
 
Disclaimer 
  • Dit advies is opgesteld door het OVN bestuur op basis van de bij de auteurs beschikbare informatie en kan worden aangepast n.a.v. nieuwe inzichten ten aanzien van het nieuwe SARS-CoV2
  • Dit advies kan worden gebruikt om beleid op te baseren, maar is geen richtlijn