Digitalisering

Integraal Zorgakkoord (IZA) 

Toegankelijke en betaalbare zorg voor iedereen die dat nodig heeft is niet meer vanzelfsprekend. De kloof tussen de zorgvraag en het zorgaanbod wordt steeds groter. Het kabinet heeft afspraken gemaakt met zorgpartijen om de zorg kwalitatief goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Integraal Zorgakkoord (IZA). Digitalisering is één van de acht onderdelen uit de werkagenda van het IZA. 

Op deze pagina vind je: 

Nationale Visie en Strategie 

Om aan de IZA-afspraken te voldoen zijn doelstellingen bepaald voor de (door)ontwikkeling van de digitalisering en informatievoorziening in de zorg.  

Eén van de stappen hierin was het ontwikkelen van een Nationale Visie en Strategie (NVS) digitalisering en informatievoorziening in de zorg. 

In deze visie wordt de richting beschreven hoe VWS werkt aan databeschikbaarheid in 2035 voor burgers, zorgverleners en de wetenschap. Het doel is goede databeschikbaarheid voor preventie, zorg en welzijn, voor burgers en zorgverleners.  

Relevante wetgeving, Nationaal en Internationaal 

Bij het uitwerken van de NVS wordt aangesloten op relevante wetgeving, zoals de  Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) en de European Health Data Space (EHDS). Vanaf 1 juli 2023 verplicht de Wegiz zorgaanbieders om medische gegevens elektronisch uit te wisselen. De EHDS is een wetsbesluit van de Europese Commissie om snel en makkelijk medische gegevens te kunnen uitwisselen en burgers toegang te geven tot  gezondheidsgegevens die over hen zijn opgeslagen. De EHDS-verordening bouwt voort op bestaande Europese wetgeving zoals de algemene verordening gegevensbescherming (AVG).  

De genoemde wetgeving, het IZA en de NVS vormen het raamwerk waarop de digitaliseringsprojecten van de paramedische beroepsverenigingen zijn gebaseerd. 

Digitale dossiers in de Optometrische zorg 

De OVN werkt al enkele jaren samen met de andere paramedische beroepsverenigingen* op het onderwerp digitalisering.  Na een verkenning door een adviesbureau, is er in 2022 een bestuurlijk akkoord opgesteld tussen het Paramedisch Platform Nederland (PPN) en het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF), met daarin prioritering van de ambities. In 2023 is er een opstart gemaakt van het programma onder de naam VIPZ (Verkenning Implementatie gegevensuitwisseling Paramedische Zorg). Uiteindelijk zijn er in 2024 en 2025 meerdere gesubsidieerde deelprogramma’s gestart: 

*Optometristen Vereniging Nederland werkt in dit programma samen met de paramedische beroepsverenigingen; Ergotherapie Nederland (EN), het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF), Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD), Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF), Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten (NVH), Vereniging voor Oefentherapeuten, Cesar en Mensendieck (VVOCM).

Gegevensuitwisseling Paramedische Zorg (GUPZ) (2024- maart 2028) 

Je herkent het misschien: een verwijzing van een huisarts in je mail, een verslag dat je via een portaal moet uploaden, of een patiënt die zelf zijn lab-waarden op papier meebrengt. De overdracht in de zorg is soms omslachtig. En als optometrist ben je afhankelijk van informatie die je soms te laat, onvolledig of via allerlei omwegen ontvangt. 

Het programma GUPZ (Gegevensuitwisseling in de Paramedische Zorg) ontwikkelt landelijke afspraken om de gegevensuitwisseling in de zorg te verbeteren. Als optometrist kun je hierdoor in de toekomst eenvoudiger en veiliger medische gegevens delen met andere zorgverleners én met je patiënt – en ook informatie van hen ontvangen." 

Wat betekent dit concreet? 

GUPZ werkt aan drie onderdelen: 

1. Verwijzen: een gestandaardiseerde, digitale verwijzing naar jou als optometrist en vanuit jou naar de oogarts op basis van de richtlijn HASP-paramedicus. 

2. Overdracht: digitaal een verslag kunnen delen met andere zorgverleners. 

3. Patiëntgegevens: de patiënt krijgt zelf inzicht in zijn optometrische gegevens via een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). 

Om deze doelen te bewerkstelligen wordt samengewerkt met EPD leveranciers voor de technische integratie, en vinden diverse Proof Of Concepts (PoC’s) plaats, waarbij de haalbaarheid van de deelstappen wordt getoetst. 

Eenheid van Taal; zeggen wat je bedoelt, en begrepen worden (november 2024 – juni 2026) 

Eenheid van Taal (EvT) gaat over het spreken van dezelfde professionele taal. SNOMED  ((Systematized Nomenclature of Medicine) is hét internationaal medisch terminologiestelsel van en voor zorgprofessionals. Inmiddels is de OVN SNOMED lijst volledig geïmplementeerd en afgestemd op die van de oogheelkunxde. Binnen de paramedie breed spreken we helaas nog niet allemaal dezelfde gestandaardiseerde taal. De OVN werkt samen met de andere beroepsverenigingen met als doel eenduidig taalgebruik, zodat overdracht soepeler gaat, data bruikbaar wordt en iedereen weet wat er bedoeld wordt. 

In het paramedie brede transformatieplan staan de stappen beschreven om SNOMED te kunnen implementeren in de Paramedische sector, dit betreft een meerjarenplan. In het huidige programma werken we aan fase 1 van dit meerjarenplan. 

Meer weten over Eenheid van Taal? 

Bezoek de officiële website van SNOMED International voor uitgebreide informatie over SNOMED CT, de terminologie, en de toepassingen in verschillende zorgsectoren.  

Nictiz is het expertisecentrum voor standaardisatie en eHealth in Nederland. Op hun website vind je informatie over de implementatie van SNOMED in Nederland. 

Dataverzameling (dec ’24 tot 1 juli 2025) 

Paramedische zorgverleners zetten zich dagelijks in voor de beste zorg aan hun patiënten. Maar hoe toon je aan dat een verrichting effectief is? Hoe kunnen beslissingen beter worden onderbouwd? En hoe zorgen we ervoor dat data bijdragen aan onderzoek en verdere ontwikkeling van de zorg? 

Dataverzameling in de paramedische zorg omvat het gestructureerd verzamelen en analyseren van relevante en vergelijkbare behandelinformatie uit EPD’s, zodat deze informatie benut kan worden voor kwaliteitsverbetering en beslisondersteuning. Daarbij is er een onderscheid te maken tussen verzamelen van data voor primair (in je optometrische diagnostiek) en secundair (onderzoek/richtlijnen) gebruik. 

In de 1e fase van dit project, tot 1 juli is het doel om een visie, methodiek, en routekaart te ontwikkelen voor dataverzameling die deze uitdagingen adresseert en bijdraagt aan aantoonbare en verbeterde paramedische zorg. Hieruit wordt een plan voor vervolg ontwikkeld. 

Elektronisch Patiënten Dossier (EPD)  

Niet iedereen heeft de tijd, kennis of ruimte om nieuwe systemen te omarmen. Een EPD kan je werk makkelijker maken, maar alleen als het goed werkt. In de praktijk zijn er grote verschillen tussen systemen. Niet iedere optometrist heeft de beschikking over een volwaardig EPD. Soms wordt er gewerkt met software, die niet geheel voldoet aan alle wettelijke eisen (o.a. AVG), informatiebeveiligingseisen (o.a. Authenticatie & Autorisatie), functionele eisen en technische criteria. Dit moet anders en vraagt om actie. We werken aan een overzicht van de functionaliteiten van de diverse beschikbare systemen, zodat optometristen straks weten waar ze op moeten letten als ze een systeem kiezen. Ons streven is om na de zomer van 2025 een eerste versie op deze website gereed te hebben. 

Hybride Paramedische Zorg (najaar 2024) 

Hybride zorg wil zeggen dat fysiek contact en digitale middelen worden gecombineerd, zodat je als behandelaar kunt inzetten wat nuttig en nodig is voor de cliënt. Tijdens fase één ontwikkelde de PPN partijen samen met eerstelijnspraktijken een visie en een plan voor het inzetten van hybride paramedische zorg. In deze fase was de OVN niet aangesloten. Het plan is om samen met eerstelijnspraktijken een vervolgsubsidie (STOZ) aan te vragen voor de verdere uitwerking van de visie. Momenteel oriënteert de OVN zich of en hoe we in een volgende fase kunnen aanhaken. Zodra daar meer over bekend is vind je op deze pagina meer informatie. 

Vacatures 

Wil jij je graag inzetten op dit uitdagende onderwerp, dan kan dat, binnenkort starten we met de werving van optometristen voor de diverse werkgroepen binnen GUPZ en EvT. 
Voor meer informatie over OVN vacatures voor digitalisering, bekijk de vacature pagina.