Nieuwe OVN-handreiking Klachtgericht onderzoek

Door: werkgroep ‘Klachtgericht onderzoek’ 

Er is een nieuwe handreiking: Klachtgericht onderzoek bij patiënten van 18 jaar en ouder. Dit document werd opgesteld door leden van de OVN-werkgroep ‘Klachtgericht onderzoek’. De werkgroep werd gevormd door optometristen die werkzaam zijn in de eerste lijn, tweede lijn en in het onderwijs, te weten Amy Rijkers, Karin van den Nieuwendijk-De Bruin, Sigrid Müller-Schotte, Judith Haring en Nelleke Brand. We zijn mede namens de goede feedback van de OVN-leden in de commentaarronde, tot deze geautoriseerde versie van de handreiking gekomen. 

Het voorgaande document Optometrisch Basisonderzoek (OBO) dateerde uit 2013, terwijl inmiddels de ontwikkelingen rondom optometrische zorgverlening veranderd zijn om passende, betaalbare en toegankelijke zorg te bieden. We geven met deze handreiking duidelijkheid over wat sterk aanbevolen onderzoeken zijn als een patiënt met klachten bij de optometrist komt, en welke testen er op indicatie gedaan kunnen worden.  

Sterk aanbevolen testen 

Dit betekent concreet als er een volwassen patiënt met een klacht bij de optometrist komt, dat deze optometrist op basis van de nieuwe handreiking in ieder geval de volgende sterk aanbevolen testen doet:  

• Algehele indruk/ observatie patiënt 

• Anamnese 

• Visus veraf/ nabij (incl. pinhole indien ≤ 0.8) 

• Pupilgrootte en pupilreacties 

• Spleetlamponderzoek 

• Meting van de intra-oculaire druk (bij voorkeur: applanatoir)  

• Gedilateerde fundusscopie centraal en perifeer.  

Als het nodig is kan de optometrist hier onderbouwd van afwijken vanwege zorginhoudelijke afwegingen (goed hulpverlenerschap) en dit duidelijk noteren in het patiëntendossier.  

Aanvullende testen alleen op indicatie 

Testen op indicatie betekent dat aanvullende testen worden uitgevoerd die nodig zijn om de zorgvraag van de patiënt goed te onderbouwen, óf - als tijdens het onderzoek afwijkingen worden opgemerkt - deze zorgvuldig in kaart te brengen om tot een diagnose te komen. 

Juridisch kader 

De handreiking gaat ook in op de toepassing van de handreiking in de praktijk. Wat als in een zorgomgeving normen gehanteerd worden die met de handreiking botsen? Bijvoorbeeld als de werkwijze volgens de handreiking afwijkt van die van het protocol in een ziekenhuis. Wat zijn dan vanuit de wetgeving de verantwoordelijkheden van de optometrist, wat moet bespreekbaar gemaakt worden en wat moet er genoteerd worden in het patiëntendossier?  

Tot slot 

Om handreiking bondig te houden, zijn de onderzoeken uitgewerkt op hoofdlijnen. Ons advies; ga er even voor zitten en lees het een keer goed door. Zodat als er zich een situatie voordoet die mogelijk om een andere aanpak vraagt dan ‘gewend’, u weet dat u hier meer over kan opzoeken in deze handreiking: OVN_Handreiking_Klachtgericht_onderzoek.pdf.