Droge ogen

Droge ogen

Bij droge ogen is er een probleem met de traanfilm, de productie van de traanklier of de traanafvoer. De traanfilm is de bevochtiger van het oog. Hij is essentieel om het oog gezond te houden, goed te kunnen zien en geen comfortklachten te krijgen. Door de knipperslag wordt de traanfilm steeds ververst en dat zorgt ervoor dat het oog schoon blijft en stof en bacteriën uit het oog worden gespoeld. Hiermee worden ooginfecties voorkomen. Droge ogen kunnen in een milde tot ernstige vorm voorkomen.
 

Leeftijd

Naar schatting heeft ongeveer 10 procent van de 40- tot 50-jarigen vaak tot constant last van ernstig droge ogen. Dit neemt toe tot 15 procent bij 65-plussers.
 

Hoe herken je het?

De klachten zijn gevarieerd: je oog kan droog, branderig, vermoeid, stekend, korrelig, jeukend en drukkend aanvoelen. Eigenaardig is dat het ook overmatig tranen tot gevolg kan hebben (bijvoorbeeld bij het fietsen in de wind). Dit is een gevolg van irritatie. De traanklier maakt dan extra tranen aan die van een mindere kwaliteit zijn. Deze waterige reflextranen zijn te dun en lopen snel over de wang weg. Ze lossen het probleem van de droge ogen niet op.
 
Ook wisselend zicht en zelfs een wisselende brilsterkte is niet ongewoon bij een droog oog. Het voltijd dragen van contactlenzen bij een droog oog geeft verhoogde kans op ontsteking aan het hoornvlies. Kortom: droge ogen hebben aandacht nodig.
 

Risicofactoren

De verdamping van traanvocht neemt toe wanneer:
  • Het oog te lang open is door onvoldoende (met name bij lezen en computerwerk) maar ook onvolledig knipperen.
  • Het oog in een omgevingslucht is die te droog is en/of te warm, maar ook buiten bij te veel wind bij het oog (fietsen).
  • Het oog een verminderde productie heeft van de olieachtige beschermlaag geproduceerd door de talgkliertjes (meibom kliertjes) in de oogleden.
 
Traanvochtproductie is mogelijk verminderd door:
  • Ontregeling van de hormoonhuishouding. Vrouwen in de overgang, maar ook anticonceptie kan invloed hebben op het waterige deel van de traanfilm.
  • Het afweersysteem richt zich tegen lichaamseigen weefsels zoals de traanklier (droog oog) en meestal ook de speekselklieren (droge mond). Er kan dan sprake van het syndroom van Sjögren (auto-immuunziekte), maar ook andere systeemziekten zoals sarcoïdose of een schildklierafwijking.
 
Het oogoppervlak is niet glad
Bij een onregelmatig oppervlak van het hoornvlies of het bindvlies wordt de traanfilm ook onregelmatig verdeeld. Sommige delen worden niet goed bevochtigd. Er kan dan sprake zijn van een hoornvliesafwijking.
 

Wat kan de optometrist doen?

Afhankelijk van de oorzaak van droge ogen zijn er verschillende adviezen en/of mogelijkheden voor een behandeling. Bij klachten van droge ogen is het advies om eerst het oog te laten onderzoeken door een optometrist. De optometrist kan de kwaliteit van de traanfilm beoordelen door diverse onderzoeken uit te voeren. Op basis daarvan kan hij of zij advies geven.
 
Zo zal bijvoorbeeld het advies bij intensief beeldschermwerk zijn om regelmatig even weg te kijken en bewust te knipperen. Of een bril op te zetten in de auto met airconditioning zodat het oogoppervlak minder snel uitdroogt. Eventueel wordt er geadviseerd kunsttranen te gebruiken om het oogoppervlak te bevochtigen zodat de klachten verlichten. Indien er contactlenzen gedragen worden, wordt er gekeken naar de contactlensvloeistof en het type contactlenzen in relatie tot de eigenschappen van het oog. Bij irritatie van de ooglidranden kan het advies gegeven worden de oogleden op een speciale manier te reinigen. Soms helpt een aangepast dieet om de traanproductie te verbeteren of om ontstekingen te remmen. In ernstigere gevallen wordt door de oogarts medicatie voorgeschreven of bijvoorbeeld bandage of medische contactlenzen. 
 

Meer informatie: